doen

doen¹{{/term}}

〈het〉

♦voorbeelden:

¶   iemands doen en laten • someone's doings

     dat is geen manier van doen • that's no way to behave

     in goeden doen zijn • be well off

     uit zijn gewone doen zijn • not be one's normal self

     ergens mee van doen hebben • have (something) to do with

     voor hun doen, … • for them, …; …, considering

     dat is geen doen • that can't be done

————————

doen²{{/term}}

I 〈overgankelijk werkwoord〉

1 [een handeling verrichten] do ⇒ make, take

2 [ergens plaatsen] put

3 [laten ondergaan] make, do

4 [kosten, opbrengen] do ⇒ go for

5 [schoonmaken] do ⇒ clean

6 [bereizen, bezichtigen] do ⇒ visit

7 [+ het] [gewenste (uit)werking hebben] work

8 [+ onbepaalde wijs] [laten] make

♦voorbeelden:

1   een oproep doen • make an appeal

     een uitspraak doen • pronounce (on)

     uitspraak doen • pass judgement

     doe mij maar een witte wijn • for me a white wine, I'll have a white wine

     ik geef 't je te doen • it's quite a job

     wat kom jij doen? • what do you want?

     iemand iets doen toekomen • send someone something

     ze doet het erom • she does it on purpose

     zij deed niets dan praten • she did nothing but talk

     wat doet hij (voor de kost)? • what does he do (for a living)?

     moet je wat doen? • do you have to go (somewhere)?

     er is niets tegen te doen • nothing can be done (about it), there's nothing to be done

     hij heeft het meer gedaan • he has done it before

     zoiets doe je niet • you (just) don't do that (sort of thing)

     veel/weinig te doen hebben • have a lot/little to do

     wat is hier te doen? • what's going on here?

     ik weet niet waar ze het van doen • I don't know how they do it

     vergeet niet om … Doe ik • don't forget to … Will do

2   iets in zijn zak doen • put something in one's pocket

3   iemand iets cadeau doen • make someone a present of something

     dat doet me plezier • I'm glad about that

     iemand verdriet/pijn doen • hurt someone, cause someone grief/pain

     het deed me niets • I couldn't have cared less

     die muziek doet me niets • I don't care for that music

     zo'n ervaring doet je wat • such an experience moves/gets you

4   wat moet dat boek doen? • how much do you want for that book?

5   de kamer doen • do the room

6   die toeristen deden Europa in 7 dagen • those tourists did Europe in 7 days

7   de remmen doen het niet • the brakes don't work

     de tv doet het niet meer • the TV is out of order

     dat doet het hem • that makes all the difference

8   zich doen gelden • make oneself felt

     iemand iets doen geloven • lead someone to believe something

     hij deed van zich spreken • he had people talking about him

     we weten wat ons te doen staat • we know what (we are) to do

¶   anders krijg je met mij te doen • or else you'll come up against me

     dat moet je altijd doen • that's something you should always do

     daar kan hij het mee doen • he can put that in his pipe and smoke it

     er het zwijgen toe doen • not say a word

     dat doet er niets toe • that's beside the point

     er niets aan kunnen doen • not be able to help it

     kan ik er iets aan doen! • I can't help it!

     er is niets aan te doen • there's nothing to do about it, it can't be helped

     met iemand te doen hebben • feel sorry for someone

     het is hem te doen om • he is out to (do something)

     niets aan te doen • can't be helped

     te niet doen • undo, nullify

     zich aan iets te goed doen • do (oneself) well on something

II 〈onovergankelijk werkwoord〉

1 [zich gedragen, handelen] do ⇒ act, behave

2 [bezig zijn met] do, be

3 [handel drijven] do ⇒ deal

♦voorbeelden:

1   je zou er beter aan doen je mond te houden • you would do better to say nothing

     gewichtig doen • act important

     doe maar net of ik er niet ben • just pretend I am not here

     niet doen! • don't (do that)!

     doen alsof • pretend

     je doet maar • 〈vaak ironisch〉 go ahead, suit yourself

     〈spreekwoord〉 doe wel en zie niet om! • do well and fear not

2   ik doe er twee uur over • it takes me two hours

     aan sport doen • do/take part in sport(s)

     aan de lijn doen • be dieting

     hij doet lang over dat boek • he is taking a long time over that book

3   hij doet in textiel • he deals in textiles